CAMPAGNE RONDOM ALLEDAAGSE ATTENTHEID/KLEINE INTERACTIES

De gemeente Amsterdam en kenniscentrum Movisie hebben het initiatief genomen om – samen met andere partijen, die we op dit moment benaderen – een campagne te ontwikkelen gericht op jongeren tussen de 18 en 35 jaar die dit najaar in stadsdeel Oost wordt gelanceerd rondom het thema ‘alledaagse gebaren die je kunt maken om de sociale verbondenheid tussen jou en je omgeving te vergroten’.

Het is een pilot en in eerste instantie richten we ons op Stadsdeel Oost. Net zoals in andere steden, kampt ook in Amsterdam een zorgwekkend aantal jongeren met psychische klachten.* Uit onderzoek blijkt dat een groter gevoel van verbondenheid met je omgeving helend én preventief werkt. Zelfs als je veel goeie vrienden en fijne familie hebt, kun je je in de stad soms anoniem en een beetje ‘allenig’ voelen. Dat maakt je mentaal kwetsbaar, heeft een negatieve invloed op je fysieke gezondheid en gek genoeg verhoogt het de drempel om contact te maken met anderen. Je kunt hier zelf wat aan doen en dat kan al door hele kleine gebaren.

Hoewel de campagne van start zal gaan rondom de Week van de Eenzaamheid, zullen we ons niet richten op een specifieke groep die zich eenzaam voelt en anderen die daarbij kunnen helpen. Het woord ‘eenzaamheid’ zal zelfs helemaal niet vallen. We leggen de nadruk op het gevoel van doorgeslagen individualisme dat leeft bij veel mensen (van alle leeftijden). We richten ons op een cultuurverandering rondom de dagelijkse omgang met elkaar, en dan in het bijzonder op kleine gebaren naar zowel bekenden als onbekenden die het gevoel van verbondenheid vergroten. We benadrukken het belang van zogenaamde ‘weak ties’, korte momenten van contact met mensen om je heen.

Onze primaire doelgroep is jong en bestaat uit actieve ‘gebruikers’ van de stad. Uit onderzoek blijkt dat het juist in deze levensfase niet altijd even makkelijk is om echte verbondenheid met elkaar te voelen. Jongeren die zich niet goed voelen zijn eerder geneigd om een coach of therapeut te bellen dan hun vrienden. Huidige twintigers en dertigers zijn groot geworden met veel nadruk op onafhankelijkheid en zelfredzaamheid en het idee dat als je je best doet, je je altijd goed zou moeten voelen. Als je zo hard ‘aan jezelf aan het werk’ bent, schiet sociale verbondenheid er wel eens bij in. Terwijl het voor je mentale gezondheid zo belangrijk is om te voelen dat je , los van prestaties en succes, ergens bijhoort en je thuisvoelt. Bij collega’s en vrienden, maar ook op straat en in de tram.

Uit onderzoek blijkt dat behalve vriendschappen juist de adhoc en soms hele korte contacten – ogenschijnlijk oppervlakkig - een grote positieve invloed hebben op onze mentale gezondheid. Een vriendelijke blik naar de tramchauffeur, een extra appje naar een collega of een onverwachte vraag aan degene die in het café of in de trein naast je zit. Het draagt allemaal bij aan het gevoel ‘erbij te horen’, met elkaar in verbinding en ‘ergens onderdeel van’ te zijn.

Wat helpt daarbij? Wat is ervoor nodig om mensen net dat extra zetje te geven? Daar zoeken we naar bij het ontwikkelen van deze campagne, die zich in eerste instantie zal afspelen in Amsterdam-Oost (en online), maar de bedoeling is dat de ervaringen daarna landelijk en ook in andere stadsdelen en gemeenten kunnen worden ingezet.

De campagne zal licht van toon zijn, toegankelijk en uitnodigen tot actie. We denken aan een pakkende hashtag, tagline of challenge waaronder heel diverse uitingen en activiteiten naast elkaar kunnen bestaan. In de ontwikkelingsfase onderzoeken we welke andere partijen in de stad met ons mee willen werken/-denken en ook financieel willen bijdragen.  

Movisie zorgt voor een wetenschappelijke onderbouwing en inventariseert ervaringen rondom deze campagne zodat een een toolkit kan worden ontwikkeld voor andere stadsdelen en gemeenten die iets met dit thema willen.

*Laatste cijfers van de GGD/GHOR: https://ggdghor.nl/actueel-bericht/ruim-helft-jongvolwassenen-ervaart-psychische-klachten/

Maart 2023, Lian Priemus (Strong & Dependent) en Jan Willem van de Maat (Movisie)

lianpriemus@gmail.com, 06 52361121